Gigantische stroomstoring Spanje: Minimaal vijf mensen overleden

De stroomstoring begon rond 12:30 uur en hield op sommige plekken meer dan 12 uur aan. Het hele Iberisch Schiereiland was deels getroffen. Ook telecomdiensten, het openbaar vervoer en medische instellingen ondervonden grote hinder.

Volgens netbeheerder Red Eléctrica werd de storing veroorzaakt door twee onderbrekingen in de energieopwekking in Zuidwest-Spanje. Hierdoor werd het Spaanse net losgekoppeld van het Franse elektriciteitsnet, wat leidde tot een kettingreactie. De oorzaak van die onderbrekingen is nog niet bekend, maar een cyberaanval is volgens de eerste onderzoeken uitgesloten.

Onder de vijf dodelijke slachtoffers van de stroomstoring in Spanje bevindt zich een gezin uit Taboadela: een 81-jarige man, zijn 77-jarige vrouw en hun 56-jarige zoon. Ze overleden vermoedelijk aan koolmonoxidevergiftiging nadat ze een generator in de kelder gebruikten. De generator zorgde waarschijnlijk voor een ophoping van giftige gassen.

In Valencia kwam een 46-jarige vrouw te overlijden toen haar zuurstofapparaat uitviel door het wegvallen van de stroom. Pogingen van de hulpdiensten om haar te reanimeren waren tevergeefs.

Een vijfde slachtoffer, een vrouw in Madrid, kwam om bij een brand in haar woning. De brand ontstond vermoedelijk door een kaars die werd gebruikt tijdens de stroomuitval.

In Rianxo moesten nog twee personen met symptomen van koolmonoxidevergiftiging naar het ziekenhuis worden gebracht. Dankzij snelle medische hulp overleefden zij het incident. Deze gevallen onderstrepen hoe gevaarlijk het gebruik van generatoren binnenshuis kan zijn bij langdurige stroomuitval.

De stroomstoring had enorme gevolgen voor het dagelijks leven. Het openbaar vervoer lag grotendeels plat, met meer dan 35.000 gestrande reizigers op maandag. Ziekenhuizen schakelden over op noodaggregaten en beperkten medische ingrepen tot spoedgevallen. Zes geplande orgaantransplantaties moesten worden uitgesteld; twee organen gingen definitief verloren.

Telecomnetwerken vielen uit in delen van Spanje en Marokko, en ook inchecksystemen op vliegvelden werkten tijdelijk niet. In Frankrijk was de storing het sterkst voelbaar in het Baskenland.

De Spaanse regering heeft aangekondigd een ministeriële onderzoekscommissie op te richten. Premier Pedro Sánchez benadrukte in een persconferentie dat de storing niets te maken heeft met hernieuwbare energie of het gebrek aan kerncentrales. De kerncentrales in Spanje zijn nog niet actief, en volgens Sánchez zou herstel bij kernenergie juist moeilijker zijn geweest. Daarnaast is er een onafhankelijk onderzoek opgestart door het Spaanse Hooggerechtshof. Het nationale centrum voor cryptografie en Red Eléctrica doen verder onderzoek naar de ware oorzaak van de stroomuitval.

De stroom is inmiddels overal in Spanje en Portugal weer hersteld. Ook 90% van de mobiele netwerken en internetdiensten functioneert weer normaal. Toch is de impact van de stroomstoring in Spanje enorm. De doden en verstoringen laten zien hoe kwetsbaar moderne samenlevingen zijn bij het wegvallen van basisvoorzieningen zoals elektriciteit.